KIỂM SOÁT CẢM XÚC

Trong lòng bình thản, làm việc ung dung, người như vậy ắt có phúc khí. Ngược lại, kẻ mang tính tình cực đoan, hành sự bất cẩn thì đi đường nào cũng không thuận.

Năm xưa, khi Tăng Quốc Phiên làm chức Tổng đốc Lưỡng Giao, có người từng tiến cử với ông mấy vị nhân tài. Trong đó nhân vật nổi tiếng thời bấy giờ – danh sĩ Lưu Tích Hồng.

Lưu Tích Hồng nổi danh vì cách hành văn tốt, từ ngữ trau chuốt, văn phong trôi chảy, bay bổng.

Sau khi gặp mặt nhân vật nức tiếng ấy, Tăng Quốc Phiên lại cảm nhận thấy trên mặt Lưu Tích Hồng ẩn chứa đầy khí tức bất bình, e rằng công danh sự nghiệp gặp nhiều trắc trở.

Quả nhiên không lâu sau, Lưu Tích Hồng nhận chức phó sứ, theo Quách Tung Đào đi sứ ở Tây Phương. Nhưng trên đường đi, hai người bất hòa về ý kiến. Quách Tung Đào nhờ được chủ chánh Lý Hồng Chương bao che nên thắng thế, khiến Lưu Tích Hồng bị bãi chức phó sứ.

Danh sĩ họ Lưu lúc ấy vô cùng bất bình, tính tình càng trở nên cực đoan, nói năng lỗ mãng, ngay tới đồng hương cũng ngày càng xa lánh.

Có dịp Lưu Tích Hồng mở tiệc mời bằng hữu tham dự, nhưng cuối cùng không một ai tới dự. Không lâu sau đó, danh sĩ ấy cũng vì u uất mà qua đời.

Bài học rút ra:

Vạn vật trên thế gian có thời, có vận, có thế.

“Thời” tức là thời cơ. Có thiên thời mà vận số chưa tới thì cũng khó tránh khỏi thất bại.

“Vận” là sự hòa hợp giữa thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Ba thứ này chưa hợp, vận tự nhiên sẽ không luân chuyển, số mệnh con người cũng vì thế mà có thể gặp nguy.

“Thế” nghĩa là tiềm lực. Tiềm lực càng lớn, năng lượng càng nhiều. Tiềm lực mạnh thì sức lực của ta chẳng khác nào thác đổ.

Ba thứ trên hợp lại, mới tạo thành một chữ “mệnh”.

Khổng Tử nói: “Người không hiểu mệnh, không được coi là quân tử”.

Hiểu mệnh trước nhất là phải biết “mệnh của mình”, tức là phải biết làm thế nào để lập thân, xử thế trên cõi đời này.

Sau đó là phải hiểu được “mệnh trời”. Sau khi đã trải qua những dâu bể cuộc đời, cảm ngộ được cái “đại thiên địa tự nhiên”, từ đó thấm nhuần triết lý “thuận thiên ứng mệnh”.

Một người sau khi đã hiểu mệnh, trong lòng tự nhiên sẽ chẳng còn nghi ngờ, có thể thản nhiên đón nhận tất cả, càng không cần “đoán mò” vận mệnh.